Allah’ın Sözlerinden Başka Hangi Söze İnanıyorsunuz?

Kendi indirdiği dini O’na öğretmeye kalkanlara şöyle buyuruyor. Rabbimiz: “Siz Allah’a dininizi mi öğretiyorsunuz? Oysa Allah,

gökte ne var, yerde ne var hepsini bilir. Allah her şeyi çok iyi

bilmektedir.” (Hucurat Suresi 16). “…De ki: Allah’ın, göklerde

ve yerde bilmediği bir şeyi mi Allah’a haber veriyorsunuz?”

(Yunus Suresi 18).

Yine soruyor Rabbimiz: “İşte bunlar, Allah’ın ayetleridir

ki, onları sana hak olarak okuyoruz. Hal böyle iken Allah’tan

ve onun ayetlerinden sonra hangi hadise (söze) inanıyorlar?”

(Casiye Suresi 6), “…Hadis (söz) bakımından Allah’tan daha

doğru kim vardır!” (Nisa Suresi 87). Yine Kur’an’da çok açık

bir dille ifade edilir: “Yemin olsun ki, resullerin hikâyelerinde,

aklını ve gönlünü çalıştıranlar için bir ibret vardır. Bu Kur’an,

uydurulacak bir hadis/bir söz değildir; aksine o, önündekini

tasdikleyici, her şeyi ayrıntılı kılıcıdır. İnanan bir topluluk

için de bir kılavuz ve bir rahmettir.” (Yusuf Suresi 111).

“Bu hadisi (Kur’an’ı) yalanlayanı bana bırak; onları

bilmedikleri yerden derece derece (azaba) yaklaştıracağız.”

(Kalem Suresi 44). Kur’an-ı Kerim, en güzel hadistir. En güzel

olandan gelen ve bizi dosdoğru yoluna sevk eden en güzel sözdür.

“Onlar ki, sözü dinlerler ve onun en güzeline uyarlar. İşte

126 ALLAH’A ÖĞRETİLEN DİN

onlar Allah’ın kendilerini doğru yola ilettiği kimselerdir ve

onlar sağduyu sahipleridir.” (Zümer Suresi 18). Dolayısıyla

peygamberimize isnat edilen sözler de dâhil olmak üzere dini

konudaki tüm sözler, sözlerin en güzelinin sahibi olan Allah’ın

sözlerine uygun olduğu oranda dini anlamda bir değer taşır.

Bunun dışındaki sözler, kişilerin kendi görüş ve düşüncelerini

temsil eder.

Allah’ın ayetleri dururken din adına başka sözlere itibar edenlerin

durumu da açıkça ifade edilir: “İnsanlardan öylesi vardır ki, Allah

yolundan bilgisizce saptırmak için hadis/laf eğlencesi satın alır

ve onu alay konusu edinir. İşte böylelerine rezil edici bir azap

vardır.” (Lokman Suresi 6). Evrensel ve her dönemin kitabı olan

Kur’an, adeta ileride ortaya çıkacak olan hadis kültürünü önceden

haber vererek uyarılarda bulunur ve size Allah’ın sözleri yetmiyor

mu? diye sorar: “Artık bundan sonra hangi hadise/söze iman

edecekler?” (Mürselat Suresi 50). “Hadis (söz) bakımından

Allah’tan daha doğru sözlü kim olabilir!” (Nisa Suresi 87).

“Allah sözün en güzelini (en güzel hadisi) birbiriyle uyumlu/

ahenkli bir kitap olarak indirdi. Rablerine haşyet duyanlar onu

(okurken) derileri ürperir. Sonra kalpleri ve bedenleri (yine)

Allah’ı anarak (onunla) yatışır. Dileyen kimseye Allah işte bu

Kitapla hidayet eder…” (Zümer Suresi 23).

Allah’ın dinini Allah’a öğretmeye kalkan, elçisine vahyetmiş

olduğu Kur’an ile yetinmeyen ve arzu ettikleri kimi şeyleri

Kur’an’da bulamayanlar, “hadis” başlığıyla peygamberimize

birçok yalan isnat ettiler. İnananları kurtaracak olan atalarımız

ve onları üzerinde bulduğumuz din değil, Allah’ın dinidir. O da

Kur’an-ı Kerim’in ta kendisidir. Bu gerçeğe dikkat çekildiğinde,

“Ne yani peygamberimiz hayatta olduğu sürece hiç mi bir şey

konuşmadı?” diye itiraz ediliyor. Şüphesiz peygamberimiz pek

çok şey konuşmuştur. Ancak dini konularda sadece Kur’an’dan,

dünyevi konularda ise kişisel tercih ve beğenileri doğrultusundaki

HADİ SLER NEDEN DİNİN KAYNAĞI OL AMAZLAR? 127

meselelerden konuşmuştur. Ancak peygamberimizin dünyevi

konularla ilgili konuşmalarının evrensel ve dini bir bağlayıcılığı

yoktur. Peygamberimize isnat edilen, Kur’an’ın ruhuna uygun

olan dünyevi tercihleri ile ilgili rivayetleri örnek almak isteyen

örnek alır. Ancak bunları dinselleştiremez. Kur’an’ın bizzat

uygulanması olan gerçek sünneti dışında ayrı bir sünnet başlığı

oluşturarak bunlardan sevap umamaz.

Örneğin peygamberimizin kabak yemeği ya da kırmızı elma

yemeyi sevdiği ve günde iki öğün yemek yediği rivayet edilir.

Şimdi buradan hareketle kabak ya da kırmızı elma yemek ve günde

sadece iki öğün yemek, dini bir konu mudur? Maalesef insanlar

böyle zannediyorlar. Biri kalkıp “Ben kabak sevmem” derse “Sen

peygamberimizin sevdiği bir şeyi sevmeyerek peygamberimize

muhalefet ettin” diyorlar. Yine örneğin peygamberimizin helva

yemeyi sevdiği rivayet edilir.25 Bu yüzden helva yemenin sünnet

olduğu söylenir. O dönemde nasıl yapılıyordu bilinmez ancak

bugün bu sünneti yerine getirmeyi isteyen kişinin doktorların

ısrarla sakınılmasını tavsiye ettikleri üç beyaz olan un, yağ ve

şeker kullanarak yapacağı açıktır. Çünkü bunlar helvanın ana

gereksinimleridir. Şimdi sağlığa zararlı olduğu apaçık belli

olan bir tatlıyı yemek istememek, peygamberimizin sünnetine

muhalefet etmek midir?

Yine örneğin yemeği yer sofrasında, diz çökerek, tahta kaşıkla,

ayakkabıları çıkartarak ve bir yere yaslanmadan yemenin, tek

başına yemek yememenin, ekmeği el ile bölmenin, un çorbası

içmenin, su içerken de kıbleye dönerek ve oturarak üç yudumda

su içmenin sünnet olduğu rivayet edilir. Şimdi yemek yerken ya

da su içerken bunlara uymayan biri peygamberimize muhalefet

mi etmektedir? Ekmeği bıçak ile kesen biri sevaptan mahrum

mu kalmaktadır? Bu nasıl bir din anlayışıdır? Peygamberimiz

tüm bunları kişisel bir tercih olarak ve içinde bulunduğu

25 Tirmizi, Et’ime 29, (1832).

128 ALLAH’A ÖĞRETİLEN DİN

ortamın şartları neyi gerektiriyorsa ona göre uygulamış ya da

hiç uygulamamış olabilir. Ancak bu ve benzeri uygulamaların

hiçbiri dini anlamda bağlayıcı değildir. Allah, ayetlerinde

peygamberimize buyuruyor: “De ki: Elbet, ben, dini Allah’a

has kılarak yalnız O’na kulluk etmekle emrolundum.” (Zümer

Suresi 11). Peygamberimiz dini yalnız Allah’a has kılıyor ve din

adına yalnız Allah’ın ayetleri ile hareket ediyor. Oysa insanlar,

peygamberimizin yetindiği ayetler ile yetinemiyorlar.

Kur’an-ı Kerim’in, Allah sözü olduğundan şüphe edilemez.

Kur’an-ı Kerim, kuşku ve şüphe barındırmayan tek geçerli

hadistir. Allah’ın hadisi, yani sözüdür. Oysa Kur’an dışındaki

söz ve rivayetler, hem Kur’an ile hem kendi aralarında hem de

akıl ve yaratılışımız ile çelişmektedirler. Şüphesiz olan Kur’an,

şüpheli olan hadis rivayetleri için tek ölçüdür. Şüphesiz olan,

şüpheli olanın belirleyicisidir. Doğası bozulmamış insan aklı ve

yaratılışı başka türlüsünü kabul edemez. Gerçek anlamda inanan

biri başka türlüsünü içine sindiremez. Ancak maalesef yaygın

olarak yaşanan din, şüpheli olan üzerine kurulmuştur. Yaygın

olarak yaşanan dinde, roller değişmiştir. Şüpheli olan, şüphesiz olan

üzerinde otoritedir. Şüphesiz olanın nasıl anlaşılması gerektiğini,

şüpheli olan belirlemektedir. Bu sebeple yaygın olarak inanılan

ve yaşanılan din, Allah’ın indirdiği, resulünün de tebliğ ederek

en güzel şekilde örnek olduğu din değildir. Allah’ın sözlerine

teslim olmayan biri gerçek anlamda Allah’a teslim olabilir mi?

Allah’ın sözünün önüne söz geçiren ya da apaçık sözlerini hiçe

sayarak başka sözlere itibar eden biri, dosdoğru yol üzerinde

olabilir mi? Allah’a dinini, resulüne de peygamberliği öğreten

biri, kendini Allah’ın ve elçisinin yerine koymuş olmuyor mu?